Wykazy środków do produkcji
Wykaz środków ochrony roślin dozwolonych do stosowania w rolnictwie ekologicznym w Polsce, tworzony i aktualizowany jest przez Instytut Ochrony Roślin w Poznaniu i znajduje się na stronie MRiRW.
Rolnik nie musi ubiegać się o zgodę na zastosowanie środka ochrony roślin umieszczonego na wykazie IOR. O użyciu preparatu decyduje producent rolny. Jest jednak zobowiązany do udokumentowanie w rejestrze działań agrotechnicznych: nazwy środka, daty, rodzaju uprawy, na którą zastosowano środek, nr działki oraz uzasadnienie potrzeby stosowania preparatu (np. badania, zaobserwowane objawy choroby na roślinach itp.)
W produkcji ekologicznej można także stosować środki wymienione w zał. II do rozp. 889/208
Podstawa Prawna:
art. 5 Rozporządzenia Komisji (WE) nr 889/2008 z dnia 5 września 2008 r.:
Zwalczanie szkodników, chorób i chwastów
1. W przypadku gdy ochrona roślin przed chorobami i szkodnikami nie jest możliwa (…), w produkcji ekologicznej można zastosować jedynie środki, o których mowa w załączniku II do niniejszego rozporządzenia. Podmioty gospodarcze są zobowiązane przechowywać dokumentację potwierdzającą potrzebę użycia danego środka.
2. Jeżeli chodzi o środki stosowane w pułapkach i dozownikach, z wyjątkiem dozowników feromonów, pułapki lub dozowniki te muszą zapobiegać przenikaniu substancji do środowiska oraz zapobiegać stykaniu się tych substancji z uprawianymi roślinami. Pułapki po użyciu należy zebrać oraz pozbyć się ich w sposób bezpieczny.
Nawożenie w rolnictwie ekologicznym
Jednostką organizacyjną oceniającą i potwierdzającą zgodność w zakresie wymagań określonych w przepisach rolnictwa ekologicznego dla nawozów i środków poprawiających właściwości gleby do produkcji ekologicznej oraz prowadzącą ich wykaz jest IUNG-PIB w Puławach.
Wykaz nawozów dozwolonych do stosowania w rolnictwie ekologicznym znajduje się na stronie IUNG
Rolnik nie musi ubiegać się o zgodę na zastosowanie nawozów umieszczonego na wykazie IUNG. O użyciu nawozu decyduje producent rolny. Jest jednak zobowiązany do udokumentowanie w rejestrze działań agrotechnicznych: nazwy nawozu, daty, rodzaju uprawy, na którą zastosowano środek, nr działki oraz uzasadnienie potrzeby stosowania (np. badania, zaobserwowane objawy niedoboru składników mineralnych na roślinach itp.)
W produkcji ekologicznej można także stosować nowozy wymienione w zał. I do rozp. 889/208
Zgodnie z Rozporządzeniem Rady (WE) Nr 834/2007 w ekologicznej produkcji roślinnej żyzność i aktywność biologiczna gleby utrzymywana jest poprzez stosowanie płodozmianu z udziałem roślin motylkowatych oraz maksymalne wykorzystanie nawozów naturalnych i organicznych powstających w gospodarstwie. W przypadku, kiedy zabiegi te nie zapewniają osiągnięcia lub poprawy żyzności gleby dozwolone jest stosowanie nawozów i środków poprawiających właściwości gleby zawartych w zamkniętym wykazie, dopuszczonych do obrotu zgodnie z przepisami obowiązującymi w danym państwie członkowskim.
W rolnictwie ekologicznym dopuszczone jest stosowanie nawozów mineralnych niepochodzących z syntezy chemicznej o niskim stopniu rozpuszczalności i koncentracji składnika pokarmowego. Nie zezwala się na stosowanie mineralnych nawozów azotowych.
Nawozy naturalne, którymi w rozumieniu ustawy o nawozach i nawożeniu są: obornik, gnojówka i gnojowica, odchody pochodzące od zwierząt gospodarskich z wyjątkiem odchodów pszczół i zwierząt futerkowych, bez dodatków innych substancji oraz guano przeznaczone do rolniczego wykorzystania nie podlegają kwalifikacji do stosowania w rolnictwie ekologicznym. Nawozy naturalne nie mogą pochodzić z gospodarstw prowadzących intensywny chów zwierząt. Nawozy naturalne można zbywać do bezpośredniego rolniczego wykorzystania wyłącznie na podstawie pisemnej umowy, którą obie strony przechowują przez okres co najmniej 8 lat.
Podstawa Prawna:
art. 3 Rozporządzenia Komisji (WE) nr 889/2008 z dnia 5 września 2008 r.:
Gospodarowanie glebą i nawożenie
1. W przypadku gdy potrzeby odżywcze roślin nie mogą być zaspokojone przy pomocy środków określonych w art. 12 ust. 1 lit. a), b) i c) rozporządzenia (WE) nr 834/2007, w produkcji ekologicznej można używać – tylko w koniecznym zakresie – wyłącznie nawozów i środków poprawiających właściwości gleby wymienionych w załączniku I do niniejszego rozporządzenia. Podmioty gospodarcze są zobowiązane przechowywać dokumentację potwierdzającą potrzebę użycia danego środka.
2. Zawartość azotu w oborniku zwierzęcym, określona w dyrektywie Rady 91/676/EWG (8) dotyczącej ochrony wód przed zanieczyszczeniami powodowanymi przez azotany pochodzenia rolniczego, stosowanym w gospodarstwie nie może przekroczyć 170 kg rocznie na 1 hektar użytków rolnych. Limit ten stosuje się wyłącznie do użycia obornika gospodarskiego, suchego obornika i odwodnionego nawozu od drobiu, kompostowanych odchodów zwierzęcych, w tym nawozu od drobiu, przekompostowanego obornika i płynnych odchodów zwierzęcych.
3. Gospodarstwa ekologiczne mogą zawierać pisemne umowy współpracy w zakresie zastosowania nadmiaru obornika pochodzącego z produkcji ekologicznej wyłącznie z innymi gospodarstwami i przedsiębiorstwami przestrzegającymi zasad produkcji ekologicznej. Maksymalny limit, o którym mowa w ust. 2, wylicza się z uwzględnieniem wszystkich jednostek produkcji ekologicznej zaangażowanych w taką współpracę.
4. Aby poprawić ogólny stan gleby lub dostępność składników odżywczych w glebie lub w uprawach, można stosować odpowiednie preparaty z mikroorganizmów.
5. Do aktywacji kompostu mogą być stosowane odpowiednie preparaty na bazie roślin lub preparaty mikroorganizmów.
Materiał siewny i nasadzeniowy w rolnictwie ekologicznym
Wykaz materiału siewnego, nasion i wegetatywnego materiału nasadzeniowego wyprodukowanego metodami ekologicznymi prowadzony przez Głównego Inspektora Ochrony Roślin i Nasiennictwa i znajduje się na stronie IORIN.
Rolnik nie musi ubiegać się o zgodę na zastosowanie nawozów umieszczonego na wykazie IUNG. Jest jednak zobowiązany do przechowywania dokumentu potwierdzającego zakup ekologiczny materiał siewny i nasadzeniowy (np. faktury).
W przypadku, gdy wykaz nie zawiera danego gatunku, czy odmiany rośliny, którą chcemy zasiać (zasadzić), należy złożyć wniosek o pozwolenie na zastosowanie w rolnictwie ekologicznym materiału siewnego niespełniającego wymogów przewidzianych w rozporządzeniu Rady nr 834/2007/WE do wojewódzkiego oddziału Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa. W przypadku otrzymania zezwolenia na zastosowanie materiału siewnego rolnik zobowiązany jest do zakupu niezaprawianego materiału siewnego w ilości określonej przez IORiN i przechowywania dokumentu zakupu.
Podstawa Prawna:
art. 45 Rozporządzenia Komisji (WE) nr 889/2008 z dnia 5 września 2008 r.:
Użycie nasion i wegetatywnego materiału rozmnożeniowego nieuzyskanych przy pomocy metod produkcji ekologicznej
1. W przypadku gdy mają zastosowanie warunki określone w art. 22 ust. 2 lit. b) rozporządzenia (WE) nr 834/2007,
a) można wykorzystywać siewny i wegetatywny materiał rozmnożeniowy z jednostki produkcyjnej w trakcie konwersji na produkcję ekologiczną;
b) w przypadku gdy lit. a) nie ma zastosowania, państwa członkowskie mogą dopuścić użycie nieekologicznych nasion lub wegetatywnego materiału rozmnożeniowego, jeśli nie są one dostępne z produkcji ekologicznej. Jednakże w odniesieniu do użycia nasion i sadzeniaków ziemniaka pochodzących z produkcji nieekologicznej stosuje się poniższe ust. 2–9.
2. Można stosować nieekologiczne nasiona lub sadzeniaki ziemniaka, pod warunkiem, że nasiona lub sadzeniaki ziemniaka nie są zaprawione środkami ochrony roślin, innymi niż zatwierdzone do zaprawy nasion zgodnie z art. 5 ust. 1, chyba że chemiczna obróbka jest zalecana zgodnie z dyrektywą Rady 2000/29/WE (16) do celów fitosanitarnych przez właściwy organ państwa członkowskiego w odniesieniu do wszystkich odmian danego gatunku na obszarze, na którym nasiona lub sadzeniaki ziemniaka mają być stosowane.
3. Gatunki, w stosunku do których stwierdzono, że istnieje wystarczająca ilość nasion lub sadzeniaków ziemniaka produkowanych metodami ekologicznymi w znacznej liczbie odmian w każdej części Wspólnoty, są wymienione w załączniku X. Na gatunki wymienione w załączniku X nie można udzielać zezwoleń na podstawie ust. 1 lit. b), o ile nie znajduje to uzasadnienia w jednym z celów określonych w ust. 5 lit. d).
4. Państwa członkowskie mogą przekazać uprawnienia w zakresie przyznawania zezwoleń, o których mowa w ust. 1 lit. b), innym organom swojej administracji publicznej lub organom kontroli lub jednostkom certyfikującym określonym w art. 27 rozporządzenia (WE) nr 834/2007.
5. Zezwolenie na stosowanie nasion lub sadzeniaków ziemniaka, które nie są uzyskiwane zgodnie z metodami produkcji ekologicznej, może być udzielone wyłącznie w następujących przypadkach:
a) gdy żadna odmiana gatunku, który odbiorca chce uzyskać, nie została zarejestrowana w bazie określonej w art. 48;
b) gdy żaden dostawca, czyli podmiot gospodarczy sprzedający nasiona lub sadzeniaki ziemniaka innym podmiotom, nie jest w stanie dostarczyć nasion lub sadzeniaków ziemniaka przed zasiewami lub sadzeniem, pomimo złożenia zamówienia przez odbiorcę w stosownym czasie;
c) w przypadku, gdy odmiana, którą odbiorca chce nabyć, nie została zarejestrowana w bazie, o której mowa w art. 48, i jest on w stanie udowodnić, że żadna zarejestrowana odmiana alternatywna tego samego gatunku nie jest odpowiednia i że zatem udzielenie zezwolenia ma duże znaczenie dla jego produkcji;
d) w przypadku, gdy uzasadnione jest stosowanie ich do badań, prób polowych wykonywanych na niewielką skalę lub w celu zachowania odmian, po udzieleniu zgody przezwłaściwy organ państwa członkowskiego.
6. Zezwolenia udziela się przed siewem lub sadzeniem.
7. Zezwolenia udziela się indywidualnym odbiorcom jednorazowo na jeden sezon, przy czym organ lub jednostka odpowiedzialna za ich udzielanie rejestruje ilości nasion lub sadzeniaków ziemniaka, na których stosowanie zezwoliła.
8. Na zasadzie odstępstwa od ust. 7, właściwy organ państwa członkowskiego może udzielić ogólnego zezwolenia wszystkim odbiorcom na wykorzystywanie:
a) danego gatunku, gdy i o ile spełniony jest warunek określony w ust. 5 lit. a);
b) danej odmiany, gdy i o ile spełnione są warunki określone w ust. 5 lit. c).
Zezwolenia, o których mowa w akapicie pierwszym, należy wyraźnie wskazać w bazie danych określonej w art. 48.
9. Zezwolenie może być udzielone wyłącznie w okresach, w których baza danych jest uaktualniona zgodnie z art. 49 ust. 3.
